مهران تقی‌زاده مژدهی: زمانی که شما به کشور، استان، شهر یا منطقه‌ای سفر می‌کنید می‌توان نشانه‌هایی از سنت، فرهنگ و تمدن را از نحوه لباس پوشیدن مردم، معماری ساختمان‌ها و همچنین المان‌های شهری را دید. در این مطلب قصد داریم کمی در خصوص المان شهری که این روزها ابزاری است برای بیان هویت یک شهر و یا منطقه برای شما بگوییم، در گام اول می‌خواهیم تعریف کلی از المان را بگوییم که در واقع «اِلمان» یک مجسمه یا یک شکل مفهومی در ابعاد بزرگ‌تر با کیفیت و میزان مقاومت مواد اولیه گوناگون در نقاط مهم شهر و یا منطقه ساخته می‌شود.
ساخت اِلمان کار ساده‌ای نیست
به طول کلی می‌دانیم المان‌ها می‌تواند بیانگر سنت، فرهنگ، تمدن و ویژگی خاص و شاخص از یک منطقه و یا شهر و حتی استان باشد و از طرفی المان‌ها می‌توانند نقش مهمی در زیباسازی شهر و منطقه نیز ایفا کنند. این روزها شهرداران به دنبال ایجاد المان‌های شهری هستند و به نوعی باب شده، چون علاوه بر زیبایی و ماندگاری المان از نظر اقتصادی نیز مقرون‌به‌صرفه‌تر است، اما نباید فراموش کنیم ساخت المان کار ساده‌ای نیست و باید طبق اصول خاص و توسط اشخاص باتجربه در این زمینه انجام شود. ساخت المان آسان نیست ازآن‌جهت که ضمن زیبایی و ساختار درست، باید حاوی اطلاعات ویژه آن شهر و منطقه باشد تا بتواند فرهنگ، تمدن و دیگر مشخصه‌ها را در ذهن مخاطب تداعی کند، اگر بخواهیم مثال بزنیم به تصویر در این مطلب دقت کنید، در یکی از میادین این شهر یک فروند بالگرد جنگی جانمایی شده و نام میدان نیز به اسم شهید هوانیروز مزین شده است. این المان نشان می‌دهد در این شهر یک افسر از نیروی هوایی در این محل زندگی می‌کرده و در راه دفاع از کشور به درجه رفیع شهادت رسیده است. این المان کاملاً مرتبط با شهر، منطقه و حاوی اطلاعات زیادی است و گاهی اوقات این انگیزه را به مخاطب می‌دهد که در مورد این المان نیز تفکر جستجوی بیشتری داشته باشد و برای شهروندان «نماد افتخاری» خواهد بود .
ضعف مدیران شهری در ایجاد اِلمان‌های مرتبط با شهر
این‌گونه المان‌ها در حال حاضر در بسیاری از شهرستان‌ها، شهرها و منطقه‌ها دیده نمی‌شود و این خود یک ضعف برای مدیران شهری و شهرداری‌هاست المان‌های مرتبط با شهر و منطقه یک هنر مدیریت شهری برای شهرداری و مدیران شهری محسوب می‌شود، المان‌ها به طور وسیعی در انواع سبک‌ها و اشکال مختلف ساخته می‌شوند؛ لذا توجه به روش ساخت و همچنین نوع مواد و کیفیت آن از اهمیت فراوانی برخوردار است. آنچه مسلم است برای ساخت المان‌ها بهتر است از افراد بومی و خلاق همان شهر و منطقه استفاده شود چرا که ضمن شناخت فرهنگی، تاریخی و دیگر شاخصه‌های آن منطقه، باید حاوی اطلاعاتی درخصوص شرایط آب‌وهوای منطقه نیز کامل باشد، چرا که المان‌ها از نظر ساخت می‌بایست از مواد اولیه بادوام و مطابق شرایط آب‌وهوای همان منطقه ساخته شود تا از همه جهات، دوام بیشتری داشته باشد.
خلاقانه و مطابق با شرایط آب و هوایی
به‌طورکلی کیفیت المان‌ها باتوجه‌به نوع آب‌وهوای هر منطقه از انواع فلزی، چوبی، سنگی، فایبرگلاس و غیره انتخاب می‌شوند. در ساخت المان‌ها برخی از مدیران شهری و شهرداران خلاقیت‌های خاصی دارند و در راستای محیط‌زیست و مدیریت پسماندهای شهری، به صورت خلاقانه مسابقات و چالش‌هایی برای شهروندان با موضوع ساخت المان با مواد بازیافتی برگزار می‌کنند و از بین آن‌ها بهترین طرح را انتخاب و برای ساخت المان با مواد بازیافتی از آن‌ها کمک می‌گیرند. با این اقدام هوشمندانه، با دریافت مشارکت و همکاری مردم، هم به نظافت و بهداشت شهر و جمع‌آوری زباله‌ها از سطح شهر می‌پردازند و نیز موجب می‌شود که شهروندان در نظافت و بهداشت شهر خود دلسوزانه‌تر رفتار کنند و زباله‌های خود را در کوچه و خیابان رها نکنند.
