بررسی علت کمبود روغن خوراکی در فروشگاهها و مراکز فروش مواد غذایی

نادی نیوز : چند روزی است که در بین مردم و خریداران مواد غذایی سوالی مطرح شده که علت کمبود روغن خوراکی چیست؟

بررسی ها نشان از آن دارد که با توجه به اینکه بیش از ۸۵ درصد روغن و مواد اولیه مورد نیاز برای تولید روغن خوراکی کشور از واردات تامین می شود.

و این مورد تاثیر به سزایی در تولید و توزیع روغن دارد.

ایران به دلیل کمبود تولید داخلی دانه‌های روغنی و روغن خام، به شدت به واردات این محصولات وابسته است.

واردات روغن خوراکی و مواد اولیه آن یکی از ارکان اساسی تأمین امنیت غذایی در کشور محسوب می‌شود.

کشورهای اصلی صادرکننده به ایران:

روغن خام و پالم: مالزی و اندونزی از صادرکنندگان اصلی روغن پالم به ایران هستند.

دانه‌های روغنی: واردات دانه‌های روغنی از کشورهای روسیه، اوکراین، برزیل، و آرژانتین انجام می‌شود.

روغن‌های آفتابگردان و سویا: این محصولات عمدتاً از روسیه، اوکراین و آمریکای جنوبی وارد می‌شوند.

انواع واردات روغن و مواد اولیه:

روغن خام سویا، پالم و آفتابگردان: برای تصفیه و بسته‌بندی در کارخانه‌های داخلی.

دانه‌های روغنی: مانند سویا، کلزا و آفتابگردان برای استخراج روغن در داخل کشور

کارخانه‌های تولیدی:

ایران دارای چندین کارخانه بزرگ تصفیه و تولید روغن خوراکی است که برخی از آن‌ها شامل برندهایی مانند:

غنچه، ورامین ، طبیعت ، لادن، بهار، آفتاب، و نسترن هستند.

این کارخانه‌ها معمولاً از فناوری‌های روز استفاده می‌کنند، اما برخی از واحدهای کوچک‌تر با مشکلات فنی و مالی مواجه‌اند.

چالش‌های واردات روغن در ایران علت کمبود روغن خوراکی

۱٫ تحریم‌های اقتصادی:

تحریم‌ها باعث ایجاد محدودیت در انتقال پول و انجام معاملات بین‌المللی شده است که هزینه‌های واردات را افزایش داده است.

۲٫ نوسانات نرخ ارز:

نوسانات نرخ ارز، هزینه واردات را به شدت متغیر کرده و بر قیمت نهایی روغن خوراکی تأثیر گذاشته است.

۳٫ حذف ارز ترجیحی:

حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات روغن خوراکی و مواد اولیه باعث افزایش قیمت تمام‌شده محصولات و در نهایت قیمت فروش در بازار شده است.

۴٫ افزایش قیمت جهانی روغن:

قیمت جهانی روغن به دلایل مختلف از جمله جنگ روسیه و اوکراین، افزایش هزینه‌های حمل‌ونقل و مشکلات آب‌وهوایی در مناطق تولیدکننده افزایش یافته است.

۵٫ مشکلات لجستیکی:

محدودیت‌های حمل‌ونقل دریایی و هزینه‌های بالای حمل‌ونقل بر واردات تأثیر گذاشته است.

آمار واردات روغن در سال‌های اخیر

سال ۱۴۰۱: با توجه به حذف ارز ترجیحی، واردات روغن و مواد اولیه با افزایش هزینه همراه شد، اما دولت برای جلوگیری از بحران در بازار، واردات این محصولات را در اولویت قرار داد.

واردات دانه‌های روغنی: در سال ۱۴۰۱، حدود ۱٫۵ میلیون تن دانه روغنی به کشور وارد شد.

روغن خام: سالانه بیش از ۱٫۲ میلیون تن روغن خام برای تصفیه وارد ایران می‌شود.

سیاست‌های دولت در قبال واردات روغن

۱٫ تنظیم بازار:

دولت با اختصاص ارز نیمایی برای واردات روغن خام و دانه‌های روغنی، سعی در کنترل قیمت و جلوگیری از کمبود در بازار دارد.

۲٫ توسعه کشت داخلی:

سیاست‌هایی برای افزایش تولید داخلی دانه‌های روغنی (مانند سویا، کلزا و آفتابگردان) اجرا شده است تا وابستگی به واردات کاهش یابد.

۳٫ ذخایر استراتژیک:

دولت ذخایر استراتژیک روغن خام را تقویت کرده است تا در شرایط بحرانی کمبود عرضه را جبران کند.

راهکارها برای کاهش وابستگی به واردات

۱٫ افزایش تولید داخلی:

حمایت از کشاورزان برای توسعه کشت دانه‌های روغنی.

۲٫ سرمایه‌گذاری در صنعت استخراج روغن:

توسعه کارخانه‌های تولید روغن خام از دانه‌های روغنی داخلی.

۳٫ کاهش مصرف سرانه:

فرهنگ‌سازی برای کاهش مصرف روغن‌های ناسالم و استفاده از روغن‌های جایگزین.

یکی از موارد مهمی که باعث کاهش تولید و توزیع روغن خوراکی در بازار مواد غذایی در ایران شده است خروج بزرگترین شرکت سرمایه گذاری خارجی از بازار صنایع غذایی و روغن خوراکی ایران است.

شرکت صافولا که یک شرکت عربستانی است به دلیل تغییر رویکردهای کلی و سیاست های سرمایه گذاری تصمیم به خروج از بازارهای اقتصادی تمامی

کشورهای مورد قرارداد خود گرفته است.

علیرغم کم ارزش شدن پول رایج ایران و مشکلات دیگر اقتصادی و تحریمی این شرکت به دلیل ذکر شده قصد خروج از بازار ایران را داشت.

باید شاهد باشیم تا با خروج این شرکت از بازار و بالارفتن نرخ دلار چه سرنوشتی در انتظار صنعت تولید و توزیع روغن خوراکی کشور خواهد بود.

نادی نیوز ندای آگاهی و مطالبه گری