بررسی سوابق نامزدهای تایید صلاحیت شده انتخابات ریاست جمهوری
به گزارش نادی نیوز: پورمحمدی، پزشکیان، جلیلی، زاکانی، قالیباف وقاضیزاده هاشمی نامزدهای تایید صلاحیت شده در شورای نگهبان برای چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری هستند.
به صورت مختصر و مفید درباره سوابق آن ها توضیح خواهیم داد.
پس از کش و قوس های فراوان اسامی نامزدهای تایید صلاحیت شده انتخابات اعلام شد:
بررسی نامزدهای انتخاباتی و گرایش سیاسی شان نشان می دهد که شکل هندسی انتخابات را یک، پنج ضلعی متصور می شویم.
درواقع هرکدام از این افراد، حزبی از احزاب و گروههای سیاسی جامعه را نمایندگی می کنند.
از این بابت می توان امیدوار بود که انتخاباتی کاملا رقابتی را شاهد باشیم.
قاضی زاده و زاکانی از طرف نمایندگان دولت؛ یک سو پزشکیان به عنوان نماینده اصلاح طلبان، یک سو پورمحمدی به عنوان نماینده جریان اعتدالی و دو طرف دیگر قالیباف، نماینده جریان اصولگرا و سعید جلیلی نماینده حزب پایداری از گروه اصولگرایی هستند.
چه افرادی از این رقابت بازماندند؟
پس از اعلام فهرست نامزدهای تایید صلاحیت شده اولین موردی که به چشم آمد، قرار نگرفتن نام علی لاریجانی در میان تاییدشدگان بود.
لاریجانی در انتخابات ریاست جمهوری گذشته نیز برای کاندیداتوری اقدام کرد اما صلاحیتش احراز نشد و حواشی زیادی به همراه داشت.
از این بابت گمانه زنی هایی شکل گرفت که او پیش از حضورش در عرصه انتخابات ریاست جمهوری چهاردهم، چراغ سبز تایید صلاحیتش را از شورای نگهبان گرفته است.
گمانه زنی هایی که از فهرست نامزدهای تایید صلاحیت شده شورای نگهبان حرف دیگری داشت.
در کنار لاریجانی افرادی همچون:
محمود احمدینژاد، اسحاق جهانگیری، محمد شریعتمداری، محمد مهدی اسماعیلی، مهرداد بذرپاش، سید صولت مرتضوی، عباس آخوندی، وحید حقانیان، عبدالناصر همتی، سید شمسالدین حسینی، علی و اکبر نیکزاد و مصطفی کواکبیان
از جمله چهره هایی بودند که موفق به دریافت تایید شورای نگهبان برای حضور در انتخابات نشدند.
اعتراض عباس آخوندی به رد صلاحیت شدن
عباس آخوندی که به عنوان یکی از سه نامزد مورد نظر جبهه اصلاحات معرفی شده بود طی نامه ای به عدم احراز صلاحیتش از سوی شورای نگهبان اعتراض کرد.
عباس آخوندی در بخشی از نامه خود به آیت الله جنتی با بیان اینکه ((هیچ دلیل موجه قانونی برای این تصمیم شورا نمی بینم))، تاکید کرده: ((احتمال می دهم که برخی گزارش های رسیده به آن شورا ابهامهایی را در ذهن برخی اعضای محترم آن شورا ایجاد کرده باشد.
بر این اساس، تمایل دارم که از حق قانونی خود و رای دهندگان در جلسه رسمی آن شورا دفاع کنم. از این رو، درخواست دارم که در مهلت قانونی مقرر در جلسه ی شورا حضور یابم و توضیحات لازم را ارائه کنم.))
مسعود پزشکیان؛ تنها برگ برنده جبهه اصلاحات؟
احتمالا مسعود پزشکیان میتواند تنها برگ برنده جریان اصلاحات برای حضور در میان نامزدهای انتخابات باشد.
تنها گزینه جریان اصلاحات که چندروز قبل آذر منصوری رئیس جبهه اصلاحات صراحتا اعلام کرد که در صورت تایید صلاحیت پزشکیان، جبهه اصلاحات به صورت کامل از او حمایت خواهد کرد.
عدم تایید لاریجانی توسط شورای نگهبان نیز شانس پزشکیان را برای تصاحب بخشی از آرای سبد لاریجانی تقویت می کند.
حمایت کاربران اصلاح طلب و میانه رو در فضای مجازی هم همین موضوع را نشان می دهد.
سلامت مالی او هم برای طبقه پایین می تواند جذاب باشد.
چون او از معدود سیاستمداران ایرانی است که تخریب نشده است.
اصلاح طلب است اما مورد وثوق رای دهندگان اصولگرا هم خواهد بود.
از طرفی، داستان زندگی او عناصر لازم برای ترکیب کهن الگوی قربانی و حاکم عاقل را دارد.
همه این عناصر باعث می شود تا پزشکیان را یک نامزد بالقوه جدی بدانیم.
مواردی که حالا باعث شده، سریع تر از سایر رقبای خود در افکار عمومی جهش کند و محبوبیتش افزایش یابد.
پایگاه اولیه رای بزرگ پزشکیان
پایگاه اولیه رای او در بین اقوام ترک و کرد شمال غرب امتیاز بزرگ اوست.
در بین نامزدهایی که تاکنون ثبت نام کرده اند، هیچ نامزدی چنین پایگاه رای اولیه بزرگی را ندارد.
اما همین صفات که برای پزشکیان نام برده شد، می تواند در ادامه راه و در عبور از دست اندازهای انتخاباتی به نقاط ضعف او تبدیل شود.
او فاقد تشکیلات سیاسی است، چیزی که اساسی ترین ابزار لازم سیاست ورزی در دنیای امروز است.
کمپین انتخابات ریاست جمهوری بر خلاف کمپین انتخابات مجلس نمی تواند شخصی یا کوچک باشد.
پزشکیان عناصر متضادی چون ساده زیستی، امروزی و متخصص بودن را داراست.
جسارت فردی و استقلال تشکیلاتی را نیز در برند خودش کنار هم جمع کرده است.
ترکیب این عناصر در انتخابات مجلس مشکل ساز نیست.
اما همین ترکیب در انتخابات ریاست جمهوری می تواند نقطه ضعف جدی نامزد باشد.
اینموضوع میتواند مانع ارائه تصویری واحد و منسجم و شفاف از نامزد شود.
پزشکیان، پس از اعلام رسمی نامزدهای تایید صلاحیت شده توسط وزارت کشور با حضور در بنیاد امید ایرانیان با محمدرضا عارف و اعضای هیئت مدیره این بنیاد دیدار کرد.
او همچنین اعلام کرد که وزیر خارجه من محمد جواد ظریف خواهد بود.
نماینده اعتدالی ها پورمحمدی است
برخی معتقدند: رد صلاحیت علی لاریجانی به رغم تأکید رهبری بر تضییع حقش در دورۀ قبل، بسیار عجیب است.
اما فردی که میتواند نقشی مشابه لاریجانی را حتی قدرتمندتر و مؤثرتر از او بازی کند، مصطفی پورمحمدی است.
اگر پورمحمدی از قدرت بیانش در مناظرات انتخاباتی به خوبی استفاده کند، چه بسا یکی از طرفین مرحلۀ دوم انتخابات باشد.
پورمحمدی در تقسیم بندی های سیاسی در اردوگاه اصولگرایی قرار دارد.
اما مواضع اخیر او رنگ و بوی میانه رو ها و اعتدالیون را به خود گرفته است.
از این رو، به نظر، پورمحمدی می تواند نقش ولایتی در سال ۹۲ را برای پزشکیان در انتخابات پیش رو بازی کند.
طبق الگوی انتخابات ریاست جمهوری ۸۴ و ۹۲؛ تکثر کاندیداها در هر جریانی، پیروزی برای جریان مقابل را رقم زده است.
الگویی که احتمال پیروزی پزشکیان در این دوره از انتخابات را افزایش می دهد.
پورمحمدی همچنین با انتشار مطلبی در صفحه شخصی خود با هشتگ “دولت قرار “نوشت:
شرایط کشور مجالی برای آزمون و خطا نمیگذارد؛
از سعدی علیهالرحمه بیاموزیم که فرمود: «به کارهای گرانمرد کار دیده فرست.
قالیباف نامزد واحد اصولگرایان می ماند؟
محمدباقر قالیباف چهره اصلی جریان اصولگرایی که قبلا سابقه رقابت با سعید جلیلی را در سال ۹۲ دارد.
در همان زمان، برخی اصولگرایان کناره گیری نکردن جلیلی و ولایتی به نفع قالیباف را که در آن انتخابات پیشتاز اصولگرایان بود، دلیل اصلی شکست اردوگاه اصولگرایی می دانستند.
قالیباف همواره با سبد رای بزرگی کمپین انتخاباتی را آغاز کرده است اما در ادامه با تشدید تخریب ها سبد رای او کوچک تر شده است.
این اتفاق مخصوصا در انتخابات سال ۹۲ به وضوح خود را نشان داد.
سرانجام روحانی با تنها ۱۲۰ هزار رای بیشتر و ۵۰٫۱ درصد آرا رئیس جمهور دولت یازدهم شد.
در انتخابات ۹۶ نیز او به خاطر دو قطبی شدن فضای انتخاباتی انصراف داد.
در حالی که انتخابات را خوب شروع کرده و با رویکرد جهانگیری در مناظره اول به رقیب اصلی روحانی تبدیل شده بود.
قالیباف گرچه در جریان اصولگرایی تعریف می شود و معتقد به نو اصول گرایی است.
تخریب از سوی دو طیف اصلاح طلبان و اصول گرایان
اما از سوی هر دو طرف طیف یعنی اصلاح طلبان و اصول گرایان تخریب می شود.
تصویر و برند او بیشتر از آن که ساخته خودش باشد، ساخته رقبای سیاسی او بوده است.
بخشی از اصول گرایان او را خیلی اصول گرا نمی دانند و اصلاح طلبان معتقد به میانه رو بودن او نیستند.
قالیباف سیاستمداری است که کمتر حرف می زند و بیشتر عمل می کند و حرف زدن را کنش سیاسی نمی داند.
خیلی قائل به اهمیت کلمات و حرف زدن در سیاست نیست.
در نتیجه رقبای سیاسی او می توانند تصویر مدنظرشان از او را تقویت کنند.
در نظرسنجی که به تازگی منتشر شد، قالیباف نامزد پیشروست.
یعنی موقعیت او برای جهش اولیه انتخاباتی خوب است.
اما ممکن است در ادامه کمپین با تخریب پایداری از پشت سر و حملات اصلاح طلبان از روبه رو مواجه شود.
نتیجتا نتواند تعادل خود را در دست اندازها حفظ کند.
علی نیکزاد، رئیس ستاد انتخاباتی محمدباقر قالیباف خواهد شد.
نیکزاد در سیزدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری، رئیس ستاد انتخاباتی شهید رئیسی بود.
جلیلی و پایگاه رای ایدئولوژیک او
جلیلی همواره در انتخابات دارای یک پایگاه رای اولیه محکم و ایدئولوژیک بوده است
اما قادر به گسترش این پایگاه رای و کسب پیروزی نبوده است.
کسانی که به او رای می دهند، او را تجسم واقعی یک مسئول انقلابی و پاک می دانند.
چندان تخریب نشده و متهم به فساد نیست.
همه این ها او را به یک نامزد اصلی برای قشر اصولگرای شدیدا معتقد به اصول تبدیل می کند.
قشری که همچنان امیدوار به بهبود اوضاع به دست یک قهرمان ضد فساد و عدالت گستر است.
اما مشکل جلیلی همان مشکلی است که نامزدهای راست رادیکال در برخی کشورها دارند:
پایگاه رای محکم و غیر قابل نفوذ اما کوچک و محدود.
جلیلی اگر بخواهد درصدد جذب آرای بیشتری داشته باشد باید مواضع خود را تغییر دهد.
اگر مواضع خود را تغییر دهد، هواداران سرسخت خود را از دست می دهد.
حل این تناقض در کمپین انتخاباتی کار بسیار دشواری است.
باید توجه کرد جلیلی راست گرا و محافظه کار است اما پوپولیست نیست.
زبان توده مردم را بلد نیست. ادبیاتش هم ادبیات عامیانه نیست.
کاراکتر و زبان و گفتارش نخبه گرایانه است. در نتیجه سایر نامزدها می توانند با او دو قطبی ایجاد کنند و رای دهنده مردد را بترسانند.
این کاری بود که کمپین روحانی در سال ۹۲ انجام داد و باعث ایجاد دو قطبی با جلیلی شد.
این بار و در سال ۱۴۰۳ هم به نظر می رسد استراتژی لاریجانی ایجاد همین دو قطبی بود.
چیزی که می تواند باعث شکست نامزدهای اصول گرا شود و به همین دلیل بزرگان اصول گرا نگران بالا رفتن حجم تخریب ها هستند.
زاکانی و قاضی زاده همراهی اصولگراها تا کجا؟
اردوگاه اصولگرایی اما با چند چهره مختلف پا به میدان گذاشته است.
به باور بسیاری علیرضا زاکانی همچون دوره گذشته در نقش پوششی وارد صحنه انتخابات خواهد شد.
اما اظهارات روز گذشته او نشان داد که قصد دارد تا انتها در انتخابات بماند:
در انتخابات گذشته افتخار حمایت از مظهر شعارهای انقلاب را داشتم و تمام حملات ناجوانمردانه را به جان خریدم.
در انتخابات امسال برای تداوم راه شهید رئیسی و تکمیل خدمات، تا آخر میمانم و رقابت میکنم.
قاضی زاده هاشمی مانند زاکانی گزینه دولت مستقر در انتخابات است.
اما به نظر می رسد به نمایندگی از جریان اصولگرایی روی جلیلی سرمایه گذاری خواهد کرد.